Doerian

De doerian is een vrucht van een tot 40 meter hoge, groenblijvende boom met uitgespreide takken en een dichte kruin. De afwisselend geplaatste, gaafrandige, lancetvormige, toegespitste bladeren zijn 7 tot 15 cm bij 20 tot 30 centimeter groot. De bladeren zijn van boven glanzend en aan de onderkant met harige, goudkleurige schubben bezet. De bloemen zitten met 3 tot 30 stuks in trossen aan vertakte twijgen, die direct uit de stam en dikke takken ontspringen (cauliflorie).

De eivormige of afgeronde vrucht is 15 tot 30 centimeter lang en tot 8 kilogram zwaar. De schil bestaat uit zeskantige, dikke stekels. De vrucht bestaat uit vijf vruchtkamers met daarin een tot 6 cm groot zaad. Deze zaden zijn omgeven door dikke, crèmekleurige tot donkergele, puddingachtige zaadmantels. Deze zaadmantels smaken zoet en aromatisch. De rijpe vrucht ruikt zeer penetrant door de vorming van zwavelwaterstof, waaraan de vrucht zijn alternatieve naam 'stinkvrucht' ontleent. De zaden zijn niet rauw te eten, maar zijn geroosterd een lekkernij.

Teelt

De doerian wordt vermeerderd door zaad of enten. De zaden worden vers geplant. Ze verliezen snel hun levensvatbaarheid, vooral als ze drogen. Ze ontkiemen ongeveer binnen een week en groeien snel. Het plantgoed kan wel meer dan 15 jaar vermeerderen.

De doerian is actief in een tropisch klimaat met een regenval verspreid over het hele jaar. In vruchtbare, diepe grond met organische stoffen groeit de plant het beste. In Puerto Rico komen de bloemen in april en mei en rijpen de vruchten in augustus en september. Gemiddeld levert een volwassen boom 50 vruchten per jaar.

Consumptie
De doerian is het lekkerste wanneer deze vers na het openen van de vrucht wordt geconsumeerd. Sommige mensen geven de voorkeur aan een gekoelde doerian. De doerian kan gebruikt worden in een ijsje of een milkshake. De smaak van de doerian is erg dominant en kan moeilijk worden gecombineerd met minder dominante smaken. Des te meer met andere dominante smaken als die van een ananas. Een prima combinatie met durian is de mangistan. Deze exotische en iets zurige vrucht maakt de durian wat minder zwaar om te eten. Een andere goede combi is koffie. Het drinken van koffie bij het consumeren van een doerian geeft een prettige smaakbeleving.

Bewaren/bewerken

Een durian is rijp zodra hij aan de onderkant begint open te scheuren. Wacht totdat je vanillekleurig vruchtvlees begint te zien (en ruikt!). Andere indicaties van rijpheid zijn:

• De punten van de stekels worden donkerder van kleur
• Ook worden de puntige stekels wat elastischer (je kunt ze heen en weer bewegen)
• Als je vrucht schud dan kun je voelen dat er iets binnenin beweegt

• Door met een vlakke hand op de vrucht te kloppen: hol geluid = rijp, dof geluid = onrijp

Gebruik:
Vruchtvlees vers eten, uitlepelen met lepel of vork. Onrijpe vruchten koken en verwerken tot soep of groenteschotel (fijnhakken en vermengen met zout of azijn). Verwerken in ijs. Zaden roosteren of bakken in olie en eten met rijst. De stekelschil kan goed worden gedroogd en als decoratie gebruikt worden (na het drogen verdwijnt de penetrante geur en ruikt dan meer naar vanille).

Voedingsstoffen

Voedingswaarde per 100 gram:
Vruchtvlees: 600-750 kJ.
Rijk aan vitamine C, B1 en B3.
Rijk aan mineralen.